सुरा आणि सुरापान.
सुरा !! सुरा म्हटलं की कसं छान, कलात्मक आणि रसिक बनून रसास्वाद घेत असल्यासारखं वाटतं. जो प्राशनातील रसिकता अनुभवण्यासाठी व मजा घेण्यासाठी पितो तो सुरापानच करतो. ह्या मजेत व रसिकतेत जी हलकी नशा अध्याहृत आहे ती असायलाच हवी. उर्दूत त्यासाठी सुरूर असा अतिशय चपखल बसणारा नशीला व सुरेल शब्द आहे. तर सुरूर हवा. हा सुरूर हा सुराप्राशनाबरोबरच आसमंत, वातावरण, मूड व साथसंगत ह्यावर अवलंबून असतो. ह्यात साथसंगत अतिशय महत्वाची. कोणाबरोबर बसून सुरापान होतं ह्यावर ठरतं की प्राशन केली जातेय ती सुरा आहे की दारू. म्हणूनच सुरापानात मैत्री अतिशय महत्वाची.
सुरापानाचे स्वत:चे असे काही शिरस्ते आहेत. नियम नाहीत ते. पण नियमांइतके कडक व सक्तीचे नसले, तरी हे शिरस्ते पाळून सुरापान केल्यास अधिक मजा येते. कोणत्या प्रकारची मदीरा कोणत्या चखण्याबरोबर, कोणत्या वेळी, कोणाच्या संगतीत व कुठल्या प्रकारचं संगीत ऐकताना घेतली तर झकास सुरूर चढतो ह्याचे काही सर्वमान्य असे सिद्धांत आहेत. सुरापानाचं हे छोटसं शास्त्रच आहे म्हणा ना. त्या शास्त्राप्रमाणे गेल्यास सुरापान सोहळा होतो. बघा, पटतय का ते !
बिअर - फेसाळती, थंडगार; जिला चिल्डssssअ म्हणावं अशी बिअर. भर उन्हाळ्यात ऐन दुपारी एक अशी तहान लागते जी बिअरनेच भागू शकते. ही तहान त्यांनाच कळते ज्यांनी बिअरचा आस्वाद घेतला आहे. आयुष्यातील सुरापानाच्या अध्यायाच्या सुरूवातीची ही पहिली अशी सुरा जिची दीक्षा आपल्यापेक्षा अधिक अनुभवी मित्राकडून आपल्याला मिळते - "घे रे च्यायला ! एका बिअर नी काही होत नाही. ही काही व्हिस्की नाही चढायला" हा बहुतेकदा त्या दीक्षेचा मंत्र असतो.
आणि जेव्हा तो थंडगार घोट घशाखाली उतरतो - आ हा हा ! तिथे बिअर बरोबर जो ऋणानुबंध जुळतो तो आयुष्यभरासाठी. हे नातं इतकं घट्ट होतं की बिअर मगमध्ये फेस हवा किंवा नको त्याप्रमाणे ओततानाचा हाताचा ॲंगल आपोआप ॲडजस्ट होऊ लागतो - आपल्याही नकळत.
अशी तर बिअर प्यायला कुठची अमूकच वेळ हवी असं नाही. उन्हाळ्यातली दुपार / संध्याकाळ जास्त प्रेफरेबल असली तरी थंडीतल्या रात्रीसुद्धा बिअर तितकीच मजा घेऊन पिता येते. फक्त बरोबर बसायला भरपूर मोकळा वेळ असलेली दोस्तमंडळी हवीत. चखण्याला वेफर्स, चीझलिंग्झ अशी हलकी फुलकी मंडळी चालतात. एका बाजूला आर डी ची एक से एक गाणी चालू असावीत आणि दुसरीकडे कुठल्याही विषयावर गप्पा मारू शकणारी दोस्त मंडळी. ही एक जबरदस्त एनर्जी लेव्हलची कॉन्सर्ट चाललेली असते. हॅपी मूडची. ही मैफिल मग घड्याळ विसरायला लावते. आयुष्याच्या सुरूवातीची काही दोस्त मंडळी जशी शेवटपर्यंत साथ देतात तशीच आपल्यासाठी मदीराजगताचं दार उघडणारी बिअर पण शेवटपर्यंत साथ करते.
ओल्ड मंक - ओल्ड मंक म्हटलं की त्या आवाजातूनच आपसूकच धुंद करणारा असा एक थोडासा गोड सुगंध नासिकेला जाणवून जातो. सुरापानाच्या दुसरे पायदान पे येते ओल्ड मंक. मी रम न म्हणता ओल्ड मंकच म्हणतोय लक्षात घ्या. जगात अनेक रम होत्या, आहेत आणि येतील. पण ओल्ड मंक ती ओल्ड मंक. तशा तर किती तरी नट्या होत्या, आहेत नी येतील. पण मधुबाला ती मधुबालाच. हे तसंच प्रेम आहे. हार्ड ड्रिंकची दीक्षा ओल्ड मंक विथ थम्स अप ने होते आणि त्या लालसर पाण्याच्या प्रेमात आपण पडतो ते कायमचे. रम ही सहसा अत्यंत जिगरी अशा एकाच मित्राबरोबर बसून प्यायची चीज. आपण ज्याच्यापुढे सगळं काही ओपनली, काहीही हातचं राखून न ठेवता बोलू नी वागू शकतो अशा मित्राबरोबर. वयानुसार प्रेमातली घालमेल, करीयर, आयुष्य अशा विषयांवर वन टू वन आणि हार्ट टू हार्ट अशा गप्पा. रमबरोबर सगळ्यात उत्तम चखणा म्हणजे घरगुती चिवडा, दाणे आणि चिकन अथवा सुकं मटण. इतर हार्ड ड्रिंक्स मध्ये सहज चालणारा किंबहुना हवाच असलेला बर्फ, ओल्ड मंकच्या बाबतीत मात्र थोडासा उपराच ठरतो. म्हणजे तो निषिद्ध आहे असं नाही. पण रम चा गरमपणा, घोट घशातून खाली उतरताना अनुभवायचा असेल तर बर्फ नसलेलाच उत्तम. पार्श्वभूमीला मूडप्रमाणे किशोर / आर डी / लता / गुलझार ह्यांच्यापैकी कोणीतरी किंवा हे सर्व आळीपाळीने हवेत. ओल्ड मंकसाठी आयडियली पावसाळी संध्याकाळ हवी जी ह्या सगळ्या गप्पात, पार्श्वभूमीला चालू असलेल्या गाण्यांत आणि ओल्ड मंकच्या साथीने रात्रीत कधी बदलते ते कळतही नाही. अगदी उघड्यावर घेण्यासाठी सुद्धा ओल्ड मंक सारखं दुसरं ड्रिंक नाही. दुसऱ्या दिवशीची सकाळ पण अगदी फ्रेश.
व्होडका/जिन - स्वत: बिनरंगाची असूनही, "सागराला" (सागर - मदीरेचा प्याला /जाम) अनेक रंग प्राप्त करून देणाऱ्या ह्या भगिनी. विविधरंगी कॉकटेल्स चा लुत्फ उठवायचा असेल तर व्हाइट ड्रिंक सारखं ड्रिंक नाही. नशील्या निळ्या रंगाचं ब्ल्यू कुराकाओ मिसळून निळ्या रंगाचा सागर बनवा किंवा टोमॅटो प्युरे मिसळून लाल रंगाच्या ब्लडी मेरीला पाचारण करा. थोडा झणझणीत झटका हवा असेल तर उभ्या कापलेल्या हिरव्या मिरचीवर मदीरा ओतून जोडीला लेमन ज्यूस, स्वीटनर, क्रश्ड पुदीना आणि ग्लासाच्या कडेला लिंबाची गोल चकती लावून मोहीतो चा बेत बनवा आणि मस्त रोमॅंटीक गुलाबी रंग हवा असेल तर सोलकढी मिसळून बघा. कुणा गुलाबी गालाची लाइटर शेड ग्लासात येते की नाही बघा. बर्फ - हवाच हवा. मस्ट यादीत. आता अशा रंगीतसंगीत, मनमिळाऊ, आर्टिस्टिक मदीरेचं प्राशन करायला ग्लासेस पण तसेच नाजूक कलाकुसरीचे, विविध आकाराचे, सडसडीत ऊंच असे हवेत. चखण्यात देखील व्हेज नॉनव्हेज दोन्हीतले थोडे नवलाईचे आयटम असावेत जे ग्लासातील कलात्मक ड्रिंक ला कॉंप्लीमेंट करतील. आणि सोबतीला - जवळचे मित्र मैत्रिणी आपापल्या जोडीदारांसमवेत. ह्या मैफिलीत स्त्रिया असणं आवश्यक आहे. पण त्यात Gin is a lady's drink असा गैरसमज नसावा. Lady's drink म्हणून प्रसिद्ध असलेली ही सफेद सुरा जोर का झटका धीरे से कधी देते कळत नाही. व्होडका किंवा जिनच्या मैफिलीत पार्श्वभूमीला कोणतं संगीत चालू आहे हा दुय्यम मुद्दा असतो. जमलेल्यांच्या फर्माईशीनुसार ते म्युझिक स्वत:च संगीतखुर्ची खेळत असतं बहुदा. पण ती उणीव; होणाऱ्या गप्पा आणि गोंगाट भरून काढतात.
व्हिस्की - संगीतात जशी शास्त्रीय संगीताची मैफिल तशी सुरापानात व्हिस्कीपानाची बैठक. इथे उतावळेपणा, उच्छृंखल्पणा कामाचा नाही. बिअर वेळप्रसंगी टिन / पाइंट वा वेळप्रसंगी अगदी मोठी बाटलीसुद्धा तोंडाला लावून पिता येते. रम वेळ पडल्यास थम्स अपच्या बाटलीत मिक्स करून पिता येते. पण व्हिस्कीला इतमाम लागतो. ब्लेंडेड व्हिस्की, स्कॉच, बॉर्बान, सिंगल माल्ट, कॉर्निॲक - जी मदीरा असेल त्याप्रमाणे निवडलेले ग्लासेस, पाण्याचा शक्यतो काचेचाच जग, सोडा, आईस बॉक्स इ. इ. चखण्यात सुद्धा दाणे, पापड, फ्राइड फिश व डिप, एखादा फ्राइड व्हेज आयटम असं सगळं वेगवेगळ्या डिशमधून नीट मांडलेलं हवं. मग व्हिस्कीचा प्रकार आणि पिणाऱ्याची आवड ह्याप्रमाणे नीट, ऑन द रॉक्स, पाणी किंवा सोडा मिक्स केलेली अशी ती सोनसळी पिवळी व्हिस्की ग्लासात यावी. चिअर्स झालं की हलकेच दोन बोटं बुडवून बैठकीच्या जागेला तिच्या मानाचे दोन थेंब द्यावे आणि एक छानसा घोट घेत ती कडवट, धुरकट चव जिभेवर काही काळ रेंगाळू द्यावी नी मैफिलीला सुरूवात करावी. कोरम - शक्यतो तीन ते चार जणांचा. क्रिकेट, राजकारण आणि तत्वज्ञान हे मुख्य चर्चाविषय आणि पार्श्वभूमीला आशा, किशोरी किंवा गुलाम अली वा जगजीत.
वाईन - पुराणकालापासून वारुणी ह्या नावाने त्रैलोक्यमान्यता लाभलेली ही पुरातन सुरा. तरुणींच्या लत्ताप्रहाराने कुस्करलेली द्राक्षे हिरव्या रंगाची होती की काळ्या यावर वारुणी श्वेत रंगाची की रक्त वर्णाची हे ठरत असलं तरी लत्ताप्रहार करणाऱ्या युवतींच्या सौंदर्यात, वारुणीच्या चवीवरून डावं उजवं ठरवणं कठीण. इतर सर्व सुरा ह्या भोजनपूर्व प्राशन केल्या जात असल्या तरी वाईन अर्थात वारुणी ही एक सुरा अशी की जी भोजनोत्तर आणि रात्रीच्याच वेळी पिणे योग्य. यातील श्वेत वारुणी ही सहसा यश, आनंद साजरा करण्यासाठी योग्य. घटना किती खाजगी यावर उपस्थितांची संख्या अवलंबून. पण रक्त वारुणी मात्र खास सखीबरोबर प्राशन करायची सुरा. तिथे थ्री इज ऑलवेज अ क्राऊड. रक्त वारुणी प्राशन करताना चढणारा सुरूर हा वारुणीचा की सखीच्या सोबतीचा हे असं कोडं की जे पडावं जरूर पण सोडवायची ईच्छा होऊ नये. कधी सखी नसेल बरोबर तर एकट्याने घ्यावी रक्तवारुणी. तिच्या संगतीतील आठवणी तिची अनुपस्थिती भासून देणार नाहीत. रक्तवारुणी घेताना पार्श्वभूमीला अगदी मंद आवाजात लता / आशा ह्यांचा आवाज असावा किंवा इंस्ट्रूमेंटल. तरल अशा संगीताच्या साथीने तरलपणे चढणारा तो सुरूर केव्हा आपल्याला जोजवतो ते कळतही नाही. वारुणी ही सुरापानाच्या मैफिलीची भैरवी आहे.
तर मंडळी, अशा ह्या विविध प्रकारच्या सुरा आणि त्यांच्या प्राशनाचं मला पटलेलं शास्त्र. मी सुरूवातीलाच बोललो त्याप्रमाणे, ह्या सर्वात सोबत / संगत महत्वाची. काही वेळेला सर्वच मदीरा एकाच मैफिलीत एकत्र कराव्या लागल्या तर ? तर मित्र व मैत्रीच्या बाबतीत आपण कुबेराहून श्रीमंत आहोत असं मानायचं आणि त्या सर्व मित्रमंडळींबरोबर ती मैफिल यादगार बनवायची.
आमच्या सुदैवाने, आम्हाला असं मित्रमंडळ लाभलं आहे जिथे कॅलेंडरवरील दशकांचे फरक देखील मैत्रीच्या व एकत्रित सुरास्वादाच्या आड येत नाहीत. मैत्र आहे आणि म्हणून मदीरा ही सुरा आहे.
तर मंडळी, असं हे सुरापान शास्त्र. ह्या शास्त्राप्रमाणे सुरापान केलं तर साक्षात अमृतप्राशनाचा आनंद मिळतो आणि अमर होतात ते क्षण, त्या आठवणी आणि त्या मैफिली.
---- मनिष मोहिले
सुरा !! सुरा म्हटलं की कसं छान, कलात्मक आणि रसिक बनून रसास्वाद घेत असल्यासारखं वाटतं. जो प्राशनातील रसिकता अनुभवण्यासाठी व मजा घेण्यासाठी पितो तो सुरापानच करतो. ह्या मजेत व रसिकतेत जी हलकी नशा अध्याहृत आहे ती असायलाच हवी. उर्दूत त्यासाठी सुरूर असा अतिशय चपखल बसणारा नशीला व सुरेल शब्द आहे. तर सुरूर हवा. हा सुरूर हा सुराप्राशनाबरोबरच आसमंत, वातावरण, मूड व साथसंगत ह्यावर अवलंबून असतो. ह्यात साथसंगत अतिशय महत्वाची. कोणाबरोबर बसून सुरापान होतं ह्यावर ठरतं की प्राशन केली जातेय ती सुरा आहे की दारू. म्हणूनच सुरापानात मैत्री अतिशय महत्वाची.
सुरापानाचे स्वत:चे असे काही शिरस्ते आहेत. नियम नाहीत ते. पण नियमांइतके कडक व सक्तीचे नसले, तरी हे शिरस्ते पाळून सुरापान केल्यास अधिक मजा येते. कोणत्या प्रकारची मदीरा कोणत्या चखण्याबरोबर, कोणत्या वेळी, कोणाच्या संगतीत व कुठल्या प्रकारचं संगीत ऐकताना घेतली तर झकास सुरूर चढतो ह्याचे काही सर्वमान्य असे सिद्धांत आहेत. सुरापानाचं हे छोटसं शास्त्रच आहे म्हणा ना. त्या शास्त्राप्रमाणे गेल्यास सुरापान सोहळा होतो. बघा, पटतय का ते !
बिअर - फेसाळती, थंडगार; जिला चिल्डssssअ म्हणावं अशी बिअर. भर उन्हाळ्यात ऐन दुपारी एक अशी तहान लागते जी बिअरनेच भागू शकते. ही तहान त्यांनाच कळते ज्यांनी बिअरचा आस्वाद घेतला आहे. आयुष्यातील सुरापानाच्या अध्यायाच्या सुरूवातीची ही पहिली अशी सुरा जिची दीक्षा आपल्यापेक्षा अधिक अनुभवी मित्राकडून आपल्याला मिळते - "घे रे च्यायला ! एका बिअर नी काही होत नाही. ही काही व्हिस्की नाही चढायला" हा बहुतेकदा त्या दीक्षेचा मंत्र असतो.
आणि जेव्हा तो थंडगार घोट घशाखाली उतरतो - आ हा हा ! तिथे बिअर बरोबर जो ऋणानुबंध जुळतो तो आयुष्यभरासाठी. हे नातं इतकं घट्ट होतं की बिअर मगमध्ये फेस हवा किंवा नको त्याप्रमाणे ओततानाचा हाताचा ॲंगल आपोआप ॲडजस्ट होऊ लागतो - आपल्याही नकळत.
अशी तर बिअर प्यायला कुठची अमूकच वेळ हवी असं नाही. उन्हाळ्यातली दुपार / संध्याकाळ जास्त प्रेफरेबल असली तरी थंडीतल्या रात्रीसुद्धा बिअर तितकीच मजा घेऊन पिता येते. फक्त बरोबर बसायला भरपूर मोकळा वेळ असलेली दोस्तमंडळी हवीत. चखण्याला वेफर्स, चीझलिंग्झ अशी हलकी फुलकी मंडळी चालतात. एका बाजूला आर डी ची एक से एक गाणी चालू असावीत आणि दुसरीकडे कुठल्याही विषयावर गप्पा मारू शकणारी दोस्त मंडळी. ही एक जबरदस्त एनर्जी लेव्हलची कॉन्सर्ट चाललेली असते. हॅपी मूडची. ही मैफिल मग घड्याळ विसरायला लावते. आयुष्याच्या सुरूवातीची काही दोस्त मंडळी जशी शेवटपर्यंत साथ देतात तशीच आपल्यासाठी मदीराजगताचं दार उघडणारी बिअर पण शेवटपर्यंत साथ करते.
ओल्ड मंक - ओल्ड मंक म्हटलं की त्या आवाजातूनच आपसूकच धुंद करणारा असा एक थोडासा गोड सुगंध नासिकेला जाणवून जातो. सुरापानाच्या दुसरे पायदान पे येते ओल्ड मंक. मी रम न म्हणता ओल्ड मंकच म्हणतोय लक्षात घ्या. जगात अनेक रम होत्या, आहेत आणि येतील. पण ओल्ड मंक ती ओल्ड मंक. तशा तर किती तरी नट्या होत्या, आहेत नी येतील. पण मधुबाला ती मधुबालाच. हे तसंच प्रेम आहे. हार्ड ड्रिंकची दीक्षा ओल्ड मंक विथ थम्स अप ने होते आणि त्या लालसर पाण्याच्या प्रेमात आपण पडतो ते कायमचे. रम ही सहसा अत्यंत जिगरी अशा एकाच मित्राबरोबर बसून प्यायची चीज. आपण ज्याच्यापुढे सगळं काही ओपनली, काहीही हातचं राखून न ठेवता बोलू नी वागू शकतो अशा मित्राबरोबर. वयानुसार प्रेमातली घालमेल, करीयर, आयुष्य अशा विषयांवर वन टू वन आणि हार्ट टू हार्ट अशा गप्पा. रमबरोबर सगळ्यात उत्तम चखणा म्हणजे घरगुती चिवडा, दाणे आणि चिकन अथवा सुकं मटण. इतर हार्ड ड्रिंक्स मध्ये सहज चालणारा किंबहुना हवाच असलेला बर्फ, ओल्ड मंकच्या बाबतीत मात्र थोडासा उपराच ठरतो. म्हणजे तो निषिद्ध आहे असं नाही. पण रम चा गरमपणा, घोट घशातून खाली उतरताना अनुभवायचा असेल तर बर्फ नसलेलाच उत्तम. पार्श्वभूमीला मूडप्रमाणे किशोर / आर डी / लता / गुलझार ह्यांच्यापैकी कोणीतरी किंवा हे सर्व आळीपाळीने हवेत. ओल्ड मंकसाठी आयडियली पावसाळी संध्याकाळ हवी जी ह्या सगळ्या गप्पात, पार्श्वभूमीला चालू असलेल्या गाण्यांत आणि ओल्ड मंकच्या साथीने रात्रीत कधी बदलते ते कळतही नाही. अगदी उघड्यावर घेण्यासाठी सुद्धा ओल्ड मंक सारखं दुसरं ड्रिंक नाही. दुसऱ्या दिवशीची सकाळ पण अगदी फ्रेश.
व्होडका/जिन - स्वत: बिनरंगाची असूनही, "सागराला" (सागर - मदीरेचा प्याला /जाम) अनेक रंग प्राप्त करून देणाऱ्या ह्या भगिनी. विविधरंगी कॉकटेल्स चा लुत्फ उठवायचा असेल तर व्हाइट ड्रिंक सारखं ड्रिंक नाही. नशील्या निळ्या रंगाचं ब्ल्यू कुराकाओ मिसळून निळ्या रंगाचा सागर बनवा किंवा टोमॅटो प्युरे मिसळून लाल रंगाच्या ब्लडी मेरीला पाचारण करा. थोडा झणझणीत झटका हवा असेल तर उभ्या कापलेल्या हिरव्या मिरचीवर मदीरा ओतून जोडीला लेमन ज्यूस, स्वीटनर, क्रश्ड पुदीना आणि ग्लासाच्या कडेला लिंबाची गोल चकती लावून मोहीतो चा बेत बनवा आणि मस्त रोमॅंटीक गुलाबी रंग हवा असेल तर सोलकढी मिसळून बघा. कुणा गुलाबी गालाची लाइटर शेड ग्लासात येते की नाही बघा. बर्फ - हवाच हवा. मस्ट यादीत. आता अशा रंगीतसंगीत, मनमिळाऊ, आर्टिस्टिक मदीरेचं प्राशन करायला ग्लासेस पण तसेच नाजूक कलाकुसरीचे, विविध आकाराचे, सडसडीत ऊंच असे हवेत. चखण्यात देखील व्हेज नॉनव्हेज दोन्हीतले थोडे नवलाईचे आयटम असावेत जे ग्लासातील कलात्मक ड्रिंक ला कॉंप्लीमेंट करतील. आणि सोबतीला - जवळचे मित्र मैत्रिणी आपापल्या जोडीदारांसमवेत. ह्या मैफिलीत स्त्रिया असणं आवश्यक आहे. पण त्यात Gin is a lady's drink असा गैरसमज नसावा. Lady's drink म्हणून प्रसिद्ध असलेली ही सफेद सुरा जोर का झटका धीरे से कधी देते कळत नाही. व्होडका किंवा जिनच्या मैफिलीत पार्श्वभूमीला कोणतं संगीत चालू आहे हा दुय्यम मुद्दा असतो. जमलेल्यांच्या फर्माईशीनुसार ते म्युझिक स्वत:च संगीतखुर्ची खेळत असतं बहुदा. पण ती उणीव; होणाऱ्या गप्पा आणि गोंगाट भरून काढतात.
व्हिस्की - संगीतात जशी शास्त्रीय संगीताची मैफिल तशी सुरापानात व्हिस्कीपानाची बैठक. इथे उतावळेपणा, उच्छृंखल्पणा कामाचा नाही. बिअर वेळप्रसंगी टिन / पाइंट वा वेळप्रसंगी अगदी मोठी बाटलीसुद्धा तोंडाला लावून पिता येते. रम वेळ पडल्यास थम्स अपच्या बाटलीत मिक्स करून पिता येते. पण व्हिस्कीला इतमाम लागतो. ब्लेंडेड व्हिस्की, स्कॉच, बॉर्बान, सिंगल माल्ट, कॉर्निॲक - जी मदीरा असेल त्याप्रमाणे निवडलेले ग्लासेस, पाण्याचा शक्यतो काचेचाच जग, सोडा, आईस बॉक्स इ. इ. चखण्यात सुद्धा दाणे, पापड, फ्राइड फिश व डिप, एखादा फ्राइड व्हेज आयटम असं सगळं वेगवेगळ्या डिशमधून नीट मांडलेलं हवं. मग व्हिस्कीचा प्रकार आणि पिणाऱ्याची आवड ह्याप्रमाणे नीट, ऑन द रॉक्स, पाणी किंवा सोडा मिक्स केलेली अशी ती सोनसळी पिवळी व्हिस्की ग्लासात यावी. चिअर्स झालं की हलकेच दोन बोटं बुडवून बैठकीच्या जागेला तिच्या मानाचे दोन थेंब द्यावे आणि एक छानसा घोट घेत ती कडवट, धुरकट चव जिभेवर काही काळ रेंगाळू द्यावी नी मैफिलीला सुरूवात करावी. कोरम - शक्यतो तीन ते चार जणांचा. क्रिकेट, राजकारण आणि तत्वज्ञान हे मुख्य चर्चाविषय आणि पार्श्वभूमीला आशा, किशोरी किंवा गुलाम अली वा जगजीत.
वाईन - पुराणकालापासून वारुणी ह्या नावाने त्रैलोक्यमान्यता लाभलेली ही पुरातन सुरा. तरुणींच्या लत्ताप्रहाराने कुस्करलेली द्राक्षे हिरव्या रंगाची होती की काळ्या यावर वारुणी श्वेत रंगाची की रक्त वर्णाची हे ठरत असलं तरी लत्ताप्रहार करणाऱ्या युवतींच्या सौंदर्यात, वारुणीच्या चवीवरून डावं उजवं ठरवणं कठीण. इतर सर्व सुरा ह्या भोजनपूर्व प्राशन केल्या जात असल्या तरी वाईन अर्थात वारुणी ही एक सुरा अशी की जी भोजनोत्तर आणि रात्रीच्याच वेळी पिणे योग्य. यातील श्वेत वारुणी ही सहसा यश, आनंद साजरा करण्यासाठी योग्य. घटना किती खाजगी यावर उपस्थितांची संख्या अवलंबून. पण रक्त वारुणी मात्र खास सखीबरोबर प्राशन करायची सुरा. तिथे थ्री इज ऑलवेज अ क्राऊड. रक्त वारुणी प्राशन करताना चढणारा सुरूर हा वारुणीचा की सखीच्या सोबतीचा हे असं कोडं की जे पडावं जरूर पण सोडवायची ईच्छा होऊ नये. कधी सखी नसेल बरोबर तर एकट्याने घ्यावी रक्तवारुणी. तिच्या संगतीतील आठवणी तिची अनुपस्थिती भासून देणार नाहीत. रक्तवारुणी घेताना पार्श्वभूमीला अगदी मंद आवाजात लता / आशा ह्यांचा आवाज असावा किंवा इंस्ट्रूमेंटल. तरल अशा संगीताच्या साथीने तरलपणे चढणारा तो सुरूर केव्हा आपल्याला जोजवतो ते कळतही नाही. वारुणी ही सुरापानाच्या मैफिलीची भैरवी आहे.
तर मंडळी, अशा ह्या विविध प्रकारच्या सुरा आणि त्यांच्या प्राशनाचं मला पटलेलं शास्त्र. मी सुरूवातीलाच बोललो त्याप्रमाणे, ह्या सर्वात सोबत / संगत महत्वाची. काही वेळेला सर्वच मदीरा एकाच मैफिलीत एकत्र कराव्या लागल्या तर ? तर मित्र व मैत्रीच्या बाबतीत आपण कुबेराहून श्रीमंत आहोत असं मानायचं आणि त्या सर्व मित्रमंडळींबरोबर ती मैफिल यादगार बनवायची.
आमच्या सुदैवाने, आम्हाला असं मित्रमंडळ लाभलं आहे जिथे कॅलेंडरवरील दशकांचे फरक देखील मैत्रीच्या व एकत्रित सुरास्वादाच्या आड येत नाहीत. मैत्र आहे आणि म्हणून मदीरा ही सुरा आहे.
तर मंडळी, असं हे सुरापान शास्त्र. ह्या शास्त्राप्रमाणे सुरापान केलं तर साक्षात अमृतप्राशनाचा आनंद मिळतो आणि अमर होतात ते क्षण, त्या आठवणी आणि त्या मैफिली.
---- मनिष मोहिले
मस्तंच झाला आहे ब्लॉग. निवांत पणे'बसून'बोलू ह्या वाक्यातला बसून हा शब्द खूप सूचक सुखकारक आणि आधार देणारा असतो. त्यामुळे तुझ्या ह्या blog वर बसूनच बोलू.....
ReplyDelete